Adwokat ubezwłasnowolnienie Kraków

Polskie prawo traktuje ubezwłasnowolnienie jako instytucję ostateczną (tzw. ultima ratio), ale w określonych sytuacjach niezbędny środek ochrony interesów osobistych i majątkowych. Jego celem nie jest odebranie godności, lecz zapewnienie bezpieczeństwa osobie, która wskutek swojego stanu zdrowia nie jest w stanie świadomie i samodzielnie kierować swoim postępowaniem.

Celem postępowania jest ustanowienie odpowiedniej formy opieki prawnej (opiekuna lub kuratora), żeby zaufana osoba mogła podejmować kluczowe decyzje i chronić interesy Twojego bliskiego przed negatywnymi konsekwencjami – takimi jak utrata majątku, zaciąganie niekorzystnych zobowiązań czy zostanie ofiarą oszustwa.

Dlaczego warto skorzystać z naszej pomocy przy ubezwłasnowolnieniu?

Wiemy, że to jedna z najtrudniejszych decyzji, jakie można podjąć. Sprawy o ubezwłasnowolnienie są niezwykle delikatne i wymagają nie tylko wiedzy prawnej, ale też empatii i taktu. Właśnie dlatego nasze podejście jest inne.

• Zdejmiemy z Ciebie ciężar emocjonalny i formalny. Zajmiemy się całą procedurą – od przygotowania wniosku, przez skompletowanie dokumentacji medycznej, aż po reprezentację w sądzie. Działamy tak, żebyś mógł skupić się na wspieraniu bliskiej osoby, a nie na walce z biurokracją i papierami.
• Zbudujemy solidne podstawy dla wniosku. Sąd musi mieć pewność, że ubezwłasnowolnienie jest absolutnie konieczne. Pomożemy Ci zebrać przekonujące dowody i przygotować argumentację, która jasno pokaże, że działasz w najlepszym interesie osoby, którą chcesz chronić. Unikniemy błędów, które mogłyby przedłużyć lub skomplikować sprawę.
• Będziemy Twoim przewodnikiem i wsparciem. Język prawniczy bywa niezrozumiały, a procedury sądowe stresujące. Na każdym etapie wyjaśnimy, co się dzieje, jakie są kolejne kroki i czego możesz się spodziewać.

Naszym celem, jako prawników od prawa rodzinnego jest przeprowadzenie tej trudnej procedury w sposób jak najmniej bolesny dla Ciebie i Twojej rodziny, zapewniając przy tym realną ochronę dla osoby, która jej potrzebuje.

Konsekwencje prawne ubezwłasnowolnienia dla obu stron

Ubezwłasnowolnienie to nie tylko formalność. To decyzja, która głęboko zmienia sytuację prawną Twojego bliskiego oraz nakłada na Ciebie nowe obowiązki. Przed podjęciem decyzji musisz rozumieć, na czym polegają te zmiany. 

W zależności od stanu zdrowia i stopnia samodzielności osoby, której dotyczy wniosek, sąd może orzec o dwóch rodzajach ubezwłasnowolnienia: całkowitym lub częściowym. Wybór zależy od tego, jakiej formy wsparcia dana osoba faktycznie potrzebuje.

Ubezwłasnowolnienie całkowite

To rozwiązanie stosuje się wtedy, gdy dana osoba zupełnie nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem.

• Dla osoby ubezwłasnowolnionej: Traci ona pełną zdolność do czynności prawnych. W praktyce oznacza to, że czynności prawne dokonane przez taką osobę (np. podpisanie umowy, sprzedaż mieszkania, wzięcie kredytu) są co do zasady nieważne z mocy prawa. Wyjątkiem są drobne, bieżące umowy życia codziennego (np. drobne zakupy), o ile nie prowadzą do pokrzywdzenia tej osoby.
• Dla opiekuna: Sąd opiekuńczy wyznacza opiekuna prawnego, którym z reguły zostaje osoba z najbliższej rodziny (np. małżonek, rodzic). Opiekun reprezentuje osobę ubezwłasnowolnioną, zarządza jej majątkiem i dba o jej dobro, działając zawsze pod nadzorem sądu.

Ubezwłasnowolnienie częściowe

Stosuje się je, gdy dana osoba potrzebuje pomocy w prowadzeniu swoich spraw, ale jej stan nie uzasadnia całkowitego pozbawienia jej zdolności do czynności prawnych.

• Dla osoby ubezwłasnowolnionej: Posiada ona ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Może samodzielnie zawierać umowy w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego oraz rozporządzać swoim zarobkiem, chyba że sąd opiekuńczy postanowi inaczej. Do ważniejszych decyzji (np. zaciągnięcie pożyczki, sprzedaż nieruchomości) potrzebuje zgody kuratora. Brak takiej zgody powoduje, że czynność prawna jest nieważna.
• Dla kuratora: Sąd ustanawia kuratora, który nie działa za osobę ubezwłasnowolnioną, ale razem z nią – wspiera ją i dba, żeby jej decyzje były przemyślane.

Warto pamiętać, że zarówno opiekun, jak i kurator, działają pod stałym nadzorem sądu opiekuńczego. Są zobowiązani do składania regularnych sprawozdań z zarządu majątkiem podopiecznego. Ponadto, na dokonanie ważniejszych czynności dotyczących majątku (np. sprzedaż mieszkania), opiekun musi każdorazowo uzyskać zgodę sądu. Gwarantuje to, że interesy osoby ubezwłasnowolnionej są należycie chronione.

Jak wygląda proces ubezwłasnowolnienia?

Sama myśl o rozprawie sądowej może być paraliżująca, zwłaszcza w tak delikatnej sprawie. Jeśli jesteś z Krakowa lub okolic, w naszej kancelarii przeprowadzimy Cię przez całą procedurę krok po kroku, żebyś wiedział, na czym stoisz i czego możesz się spodziewać.

Przygotowanie i złożenie wniosku.

Postępowanie rozpoczyna się od złożenia wniosku do sądu okręgowego właściwego dla miejsca zamieszkania osoby, której wniosek dotyczy. Krąg osób uprawnionych do złożenia wniosku jest ściśle określony i należą do niego: małżonek, krewni w linii prostej (np. rodzice, dzieci), rodzeństwo oraz przedstawiciel ustawowy. Wniosek musi zawierać szczegółowe uzasadnienie oraz dowody potwierdzające konieczność ubezwłasnowolnienia.

Udział prokuratora i doradcy tymczasowego

Ważną informacją jest to, że w każdej sprawie o ubezwłasnowolnienie obowiązkowo bierze udział prokurator, który pełni rolę strażnika praworządności i dba o interesy osoby, której dotyczy postępowanie. Dodatkowo, już na samym początku, sąd może ustanowić dla tej osoby doradcę tymczasowego, jeśli istnieje potrzeba ochrony jej praw lub majątku na czas trwania procesu.

Wysłuchanie osoby i opinia biegłych

Sąd ma obowiązek wysłuchać osobę, której dotyczy wniosek, zazwyczaj w jej miejscu pobytu (np. w domu lub szpitalu), aby zapewnić jej jak największy komfort. Kluczowym elementem postępowania jest dowód z opinii biegłych: lekarza psychiatry i psychologa (a w razie potrzeby także neurologa lub innego specjalisty). Ich zadaniem jest ocena stanu psychicznego i zdolności do samodzielnego funkcjonowania Twojego bliskiego. Opinia ta jest jednym z najważniejszych dowodów dla sądu.

Rozprawa w sądzie

Na tym etapie sąd może przesłuchać świadków, na przykład członków rodziny, lekarzy czy opiekunów, żeby uzyskać pełny obraz sytuacji. 

Będziemy Cię reprezentować podczas rozprawy, zadbamy o przedstawienie wszystkich argumentów i dowodów, pilnując, żeby postępowanie przebiegało sprawnie i z poszanowaniem godności Twojego bliskiego.

Decyzja sądu (orzeczenie)

Po zebraniu całego materiału dowodowego sąd wydaje orzeczenie. Może zdecydować o ubezwłasnowolnieniu całkowitym (gdy osoba nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem) lub częściowym (gdy potrzebuje pomocy w prowadzeniu spraw), albo oddalić wniosek, jeśli uzna, że nie ma do tego wystarczających podstaw.

Ustanowienie opieki lub kurateli

Uprawomocnienie się postanowienia o ubezwłasnowolnieniu nie kończy procedury. Następnie sąd opiekuńczy (zwykle jest to sąd rejonowy) wszczyna odrębne postępowanie w celu wyznaczenia opiekuna prawnego (dla osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie) lub kuratora (dla ubezwłasnowolnionej częściowo). We wniosku o ubezwłasnowolnienie można wskazać kandydata na opiekuna lub kuratora, co sąd weźmie pod uwagę przy podejmowaniu decyzji.